Ławeczka M. Skłodowskiej - Curie i panorama naturalnej doliny rzeki nizinnej

Przed gmachem Zespołu Szkół Chemicznych we Włocławku posadowiona jest ławka z rzeźbą Marii Skłodowskiej-Curie, patronki szkoły.

Ryby rzeki Wisły

Przy moście znajduje się kilka wspaniałych kamienistych ostróg. To bankowe łowiska białorybu (inaczej biała ryba – określenie używane głównie przez wędkarzy odnoszące się do ryb słodkowodnych spokojnego żeru (planktonożernych), w zasadzie wyłącznie karpiowatych), jak i drapieżników. Gdy spojrzycie na wodę nieco dalej od brzegu, zobaczycie, że w wielu miejscach nurt marszczy się i załamuje. To tak zwane rafki o nierównym, kamienistym dnie. Łowiska te powinni odwiedzić spiningiści, którzy mogą tu zapolować na wszystkie wiślane drapieżniki. Niestety, rafki są poza zasięgiem rzutu z brzegu, tak więc niezbędna jest łódź. Między rafkami a brzegiem rzeka zwykle przyspiesza i wymywa głębokie rynny. W nich można zasadzić się z ciężką gruntówką na brzany, klenie i jazie. Często przyłowem będą wielkie leszcze, płocie i krąpie, a nawet certy.

Fot. Leszcz (Abramis brama)

Czyściec wełnisty jest niewysoki, gdyż dorasta do ok. 20-30 cm (w czasie kwitnienia do ok. 50 cm) ale mocno rozrasta się na boki, w krótkim czasie tworząc gęsty, zwarty kobierzec liści. A są one wyjątkowo piękne - szerokie, gęsto pokryte srebrzystobiałym, miękkim kutnerem i częściowo zimozielone. Liście w dotyku są delikatne, miękkie i niemal pluszowe (zwyczajowa angielska nazwa czyśćca - lamb`s-ear - jagnięce ucho dobrze oddaje ich charakter). Dzięki gęstemu kutnerowi mają niezwykły, srebrzysto-biało-zielony kolor, dlatego są największą ozdobą rośliny.

Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 w dolinach rzek – ochrona siedlisk i gatunków

Stojąc w tym punkcie warto pamiętać, że obszar doliny Wisły znalazł się w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Na odcinku przylegającym do Bulwarach im. Marszałka Józefa Piłsudskiego we Włocławku i doliny rzeki Zgłowiączki występują 2 obszary Natura 2000 (wkrótce napiszemy o nich więcej).

Zderzenie dwóch rzek – ujście Zgłowiączki do Wisły

Wielka Wisła i Zgłowiączka. Co je łączy? Ujście! Stoisz w miejscu, gdzie Zgłowiączka wlewa swoje wody czyli uchodzi do Wisły - królowej polskich rzek. Jej walory przyrodnicze chronione są tutaj w ramach europejskiego programu Natura 2000, obejmującego obszar siedliskowy Włocławska Dolina Wisły oraz obszar ptasi Dolina Dolnej Wisły. Czy coś nas może tutaj zaciekawić? Owszem. Jeśli przyjdziesz tu wieczorem jest duża szansa, że zobaczysz płynącego tuż przy brzegu bobra europejskiego (Castor fiber). Pozwoli na siebie popatrzeć ale spłoszony szybko zanurkuje w wodzie klaskając przy tym na pożegnanie ogonem. Swego czasu bóbr zagalopował się dalej i wyruszył na spacer po ruchliwej ulicy Wyszyńskiego. Ogon bobra jest płaski, pokryty łuskami i dzięki niemu świetnie pływa. Ma też bardzo ostre zęby (siekacze), więc nigdy pod żadnym pozorem nie dotykaj go. Trzymaj też z daleka od bobra swojego psa, bo jego bóbr również może dotkliwie pokaleczyć.

Fot. Zgryzy bobrowe

Drzewa, ptaki i budowla hydrotechniczna - próg piętrzący na rzece Zgłowiączce

Drzewo, pod którym stoisz to kłęk amerykański, zwany też kłękiem kanadyjskim (Gymnocladus dioica). Ta dziwna nazwa w nawiasie to nazwa łacińska, którą biolodzy nadają gatunkom. Kłęk jest rzadko spotykanym, ozdobnym gatunkiem drzewa, gdyż pochodzi z Ameryki Północnej. We Włocławku jest to jedyny tak okazały przedstawiciel tego gatunku. Przyjrzyj się uważnie jego korze, liściom i znajdź największy - mogą osiągać długość nawet 80 cm! Natomiast jego owoce (brązowe strąki) od zimy do wiosny stopniowo opadają na ziemię. Spójrz może uda się je zebrać. Dawniej nasiona kłęku kanadyjskiego były wykorzystywane jako substytut kawy czyli zamiast kawy. Drzewo jest bardzo dekoracyjne, a najpiękniej prezentuje się jako pojedyncze drzewo rosnące na dużych przestrzeniach parku i przestronnego ogrodu. Zapamiętaj jego cechy, bo kto wie czy zwiedzając jakiś stary park np. przy pałacu Kronenberga w Wieńcu nie natkniesz się na taką ozdobę rezydencji. Powodzenia!

Pan Sienkiewicz i różany ogród

Park miejski, w którym się znajdujesz nosi imię Henryka Sienkiewicza. Jest jednym z najstarszych parków w Polsce, gdyż założono go w 1870 roku. Skupia wiele ciekawych, różnorodnych gatunków drzew i krzewów. Patron naszego parku był wybitnym pisarzem, uhonorowanym literacką nagrodą Nobla za powieść Quo vadis. Jest autorem znanych powieści historycznych takich jak: Krzyżacy, Rodzina Połanieckich, Trylogia: Ogniem i mieczem, Potop i Pan Wołodyjowski. Któż nie zna dowcipu i forteli Zagłoby czy dokonań pana Michała zwanego małym rycerzem.

Popiersie Sienkiewicza przed którym stoisz otacza różany ogród. Piękny, kolorowy i pachnący. Spacerując pośród kwiatów, można się uspokoić, zrelaksować i odpocząć. Terapeutyczny wpływ ogrodu na człowieka znany jest od dawna, również obecnie hortiterapię stosuje się jako metodę leczenia zdrowia psychicznego. Przebywając pośród kwiatów i zieleni zaspokajasz naturalną potrzebę kontaktu z naturą. Wykorzystaj więc kojący wpływ roślin ogrodowych. Zieleń i kwiaty stymulują zmysły, pobudzają wydzielanie serotoniny zwanej hormonem szczęścia. Pospaceruj albo usiądź na ławce pośród róż i poczuj ich zapach i doceń urodę. Wyciszony i spokojny ruszysz dalej.

Dolina rzeki Zgłowiączki – przyroda rzeki i skarpy

W parku rośnie 65 gatunków i odmian drzew, w większości są to drzewa liściaste (53 gatunki). Na szczególna uwagę zasługują dojrzałe i stare drzewa, gdyż tworzą one siedliska lęgowe zwierząt. Dominują wśród nich dęby, jesiony, topole białe. Dojrzałe drzewostany z dużym udziałem starszych drzew, zamieszkują dzięcioły. Ptaki te, jako jedne z nielicznych samodzielnie wykuwają dziuple. Rozmiar dziupli zależy od wielkości dzięcioła, który ją wykuwa. W Polsce największym dzięciołem jest dzięcioł czarny. Dziuple opuszczone prze dzięcioły chętnie zajmują inne zwierzęta np. sikory, szpaki, kowaliki czyli tzw. dziuplaki wtórne, a także ssaki (nietoperze, wiewiórki, kuny) i owady. Dzięcioły określa się mianem gatunków parasolowych, ponieważ ich działalność polegająca na umiejętności kucia dziupli pozwala żyć wielu innym chronionym, często rzadkim i ginącym gatunkom zwierząt. Oprócz naturalnych dziupli i tych wykutych przez dzięcioły, siedliskiem chronionych ptaków są budki lęgowe. W ubiegłym roku rozwieszono w parku 8 budek dedykowanych szpakom. Wszystkie zostały zajęte przez szpacze rodziny!

Fot. Jedna z budek lęgowych o wymiarach odpowiednich dla szpaków, którą zajęła szpacza rodzina. Poznasz to po śladach: półksiężycowate pobrudzenia od ogona poniżej otworu wlotowego, a także pobrudzenia odchodami.

Jaskier ostry (Ranunculus acris) to bylina z rodziny jaskrowatych. Jej obszar występowania jest bardzo rozległy, gdyż na stanowiskach naturalnych można ją spotkać w Afryce, Ameryce, Azji i Europie, w tym także w Polsce, gdzie jest dość pospolita.
Jaskier ostry może dorastać do ok. 30-90 cm wys. Wiosną rozwija rozetę długoogonkowych liści odziomkowych, z której następnie wyrasta wzniesiony, gładki lub bardzo lekko owłosiony, sztywny, zielony, rozgałęziony i słabo ulistniony pęd kwiatostanowy. Liście odziomkowe są okrągłe w zarysie, dość duże, klapowane i ząbkowane na brzegach, z kolei liście pędowe są siedzące, mniejsze i słabiej klapowane. Blaszka liściowa jest delikatnie owłosiona.

Zgłowiączka

Zgłowiączka jest lewobrzeżnym dopływem Wisły o długości 79 km. Powierzchnia jej dorzecza wynosi 1495,6 km². Początkiem cieku jest Kanał Głuszyński, który swoje źródła ma w okolicy wsi Płowce. Zgłowiączka przepływa przez Jezioro Głuszyńskie i uchodzi do Wisły we Włocławku. Jest ważnym elementem krajobrazu parku im. H. Sienkiewicza.

Kwietna łąka

Wiosną i latem może Cię zdziwić lub zachwycić łąka pełna kwiatów po jednej stronie i równo przystrzyżony trawnik po drugiej. Czym się różni trawnik od łąki kwietnej? Widać gołym okiem, a także słychać. Łąka kwietna ożywia to miejsce i przyciąga zwierzęta. Jest kolorowa, co zawdzięcza odpowiednio dobranej mieszance roślin (trawy i rośliny kwiatowe). Na naszej łące możesz dostrzec koniczynę białą Trifolium repens i koniczynę czerwoną Trifolium pratense, żmijowiec zwyczajny Echium vulgare, komonicę zwyczajną Lotus corniculatus, nostrzyk żółty Melilotus officinalis i nostrzyk biały Melilotus albus, cykoria podróżnik Cichorium intybus, ślaz dziki Malva sylvestris i marchew zwyczajna Daucus carota – dzika kuzynka marchewki. Łąkę tworzą głównie rośliny miododajne, gdyż została założona z myślą o pszczołach i innych zapylaczach takich jak trzmiele, chrząszcze i motyle.
Dla tych owadów umieszczono tutaj specjalne domki zwane hotelami, natomiast dla pszczół na skarpie ustawiono kolorowe ule tworzące małą pasiekę. Mam nadzieję, że polubiłeś kwietną łąkę? Oprócz źródła pożytku dla pszczół niektóre z roślin to niezłe ziółka.

Fot. Wykoszony trawnik na skarpie z widocznymi ulami i domkiem dla owadów.

Forsycja (Forsythia) jest krzewem należącym do rodziny oliwkowatych, cenionym ze względu na obfite, wczesnowiosenne kwitnienie. Roślina pochodzi z Azji Wschodniej, ale jest szeroko uprawiana w ogrodach Europy. Charakteryzuje się intensywnie żółtymi kwiatami, które pojawiają się jeszcze przed rozwinięciem liści, zazwyczaj w marcu i kwietniu. Krzew ten osiąga wysokość od 2 do 3 metrów, a jego gałęzie rosną szeroko i łukowato. Liście forsycji mają podłużny kształt z delikatnie piłkowanymi brzegami. Forsycja jest odporna na mrozy i choroby, preferuje stanowiska słoneczne oraz umiarkowanie wilgotne gleby. Ze względu na łatwość rozmnażania przez sadzonki zdrewniałe, często wykorzystywana jest na żywopłoty lub ozdobne nasadzenia grupowe. Regularne przycinanie po kwitnieniu sprzyja obfitszemu kwitnieniu w następnym roku.

Śmieszny staw - oczko

W tej części parku obecne są trzy zbiorniki wodne, jednak tylko w jednym usłyszeć możesz głosy godowe żaby śmieszki Pelophylax ridibundus i żaby wodnej Pelophylax esculentus. Najwyraźniej w środkowym stawie panują najlepsze dla nich warunki, co oznacza, że odpowiada im głębokość zbiornika i nasłonecznienie. Wymagania siedliskowe tych płazów są zbliżone i zazwyczaj rozmnażają się wspólnie (żaba śmieszka, wodna i jeziorkowa). Wyobraź sobie taki żabi koncert, albo zamiast tego posłuchaj głosów mieszkanek oczka przy którym stoisz. Może nie jest to wirtuozeria ale przynajmniej nauczyłeś się głosu dwóch żab i rozpoznasz je bez trudu. Prawda?